سپیده ناصری از هنرمندان سوختنگار مشهد است
قاصدک| خیلی سخت است زمانیکه هویه برقی را روشن کردهای و روی چوب میگیری دودههای حاصل را طوری هدایت کنی که نقش دلخواه بر صفحه چوب نقش بگیرد. البته شاید اینکار برای ما که هنر سوختنگار مهارت نداریم سخت باشد.
هنر سوختهکاری یا سوخت روی چوب یا سوختنگار، همانطور که از نامش پیداست، به معنای سوزاندن چوب با استفاده از مفتول فلزی داغ و خلق اشکال و بافت و خطوط جدید است. همچنین از این روش برای سوخت روی چرم نیز استفاده میشود.
اما بد نیست بدانید سپیده ناصری هنرمند جوان ۲۶ ساله محله بهشتی مشهد در نمایشگاه صنایعدستی که چندی پیش در پارک کوهسنگی برگزار شد غرفه مخصوص به این هنر را از آن خود کرد. او که تحصیلات متوسطه خود را در رشته هنر گذرانده است امروز بهعنوان جوان موفق این رشته میهمان شهرآرامحله است.
-خانم ناصری از هنرتان برایمان بگوییدو اینکه از چه زمانی کار را آغاز کردید؟
سال ۸۷ بود که برای انجام کاری به سازمان فنی وحرفهای مراجعه کردم. در آنجا بروشورهای رشته جدید سوختنگار را بهدست آوردم که با خواندن بستر اولیه این هنر و تطابق آن با علاقهام بهسراغ این رشته رفتم و جزو اولین گروه آموزش دیده این هنر در مشهد شدم و به مدت ۱۲۸ ساعت تحت آموزش دورههای آموزشی این رشته قرار گرفتم.
-درباره هنرتان کمی بیشتر توضیح میدهید؟
ماده اولیه این هنر چوب است، البته در گذشته و حتی اکنون هم میتوان از این هنر برای نقش روی چرم استفاده کرد. هنر سوخت چرم قبل از زمان صفویه در ایران وجود داشته است درآن دوران این هنر روی جلد قرآن وکتابهای نفیس کار میشد. سوختنگار امروزه به شکل هنر و عرف درآمده است و شامل استفاده از سیم یا نوک حرارت دیده برای سوزاندن دقیق طرحها روی موادطبیعی مانند چرم یا چوب به روش کنترل شده است. اشکال مختلف را میتوان از طریق تغییرابزارهای نوک تیز و تغییر دما یا روش کاربرد آهن ایجاد کرد اما وسیلهای که الان بیشتر برای خلق این هنر مورد استفاده قرار میگیرد هویه یا ابزار سیمی داغ است.
-چهطور اثر دلخواه خود را روی چوب خلق میکنید؟
اساس کار به این شکل است که ابتدا طرح مورد نظر را از هنرکدههای نقاشی و سایتها و مجلههای طراحی انتخاب میکنیم، سپس به کمک کاربن نقش اولیه آن طرح را روی چوب میاندازیم. بعد هویه داغ را روی طرح مدنظر میگیریم و با هنر خاص خود با توجه به طرح، دودههای سیاهرنگ تراوش شده را بهسمتوسوی مختلف هدایت میکنیم و اینگونه است که نقاشی روی چوب به کمک سوزندان ایجاد میشود. البته باید دقت کرد که شدت نگهداشتن هویه بر یک قسمت چوب بهگونهای نباشد که روی چوب عمق ایجاد کند و باعث زشتی کار شود.
-میانگین قیمت فروش آثارتان چهقدر است؟
قیمت آثارم معمولا از دو، سه هزارتومان شروع میشود تا ۳۰ هزارتومان که مربوط به سوختنگاری چهره در ابعاد متوسط است. بیشتر انگیزه فعالیت من در این رشته علاقهام است، اما بهطور متوسط شاید ماهیانه ۱۰۰ هزار تومان درآمد داشته باشم. این هنر، هنر کمهزینهای است و شاید بتوان در ابتدا با ۲۰ هزار تومان کار را آغاز کرد.
این هنر از لحاظ یادگیری جزو هنرهای ساده است در نتیجه علاقهمندان زیادی را به خود جذب کرده
این هنر از لحاظ یادگیری جزو هنرهای ساده است در نتیجه علاقهمندان زیادی را به خود جذب کرده و از مزایای قابل ذکر آن میتوان به ارزان و در دسترسبودن لوازم کار اشاره کرد، فقط با یک هویه ساده، یک تکه چوب، سمباده و یک طرح میتوان اثر هنری بینظیری خلق کرد. اما از معایب این هنر هم میتوان به ناآگاهی شهروندان از آن اشاره کرد طوریکه وجه تمایز آن با نقاشی برای مردم کاملاً ملموس نبوده و شناخت کافی از این هنر ندارند. مثلا بارها در نمایشگاههای مختلف پیش آمده که مردم درباره هنرم از من میپرسیدند.

-سختترین کارتان تاکنون چه بوده است؟
سختترین کار برای من معنا ندارد چون معمولا زمانهایی فعالیت میکنم که حوصله داشته باشم اصولا خلق آثار هنری باید با تأمل و صبر و حوصله همراه باشد در غیر اینصورت کار خوبی از آب در نمیآید اما فکر میکنم سوختنگاری آیات قرآن و احادیث عربی روی چوب باید از دقت و حوصله و ظرافت بیشتری برخوردار باشد.
-تأثیر خانواده بر موفقیتهای سپیده ناصری؟
خانوادهام همیشه همراه و یاور من بودهاند، بهویژه همسرم که همواره مرا در این راه تشویق میکند و مقدمات کار را هم برایم فراهم میکند. اما فعالیتهای دیگر شما قابسازی چوبی، سوختنگار چوب ونی، مشبککاری، قلمزنی، ساخت زیورآلات چوبی، معرقکاری روی چوب، عکاسی و منبتکاری از دیگر هنرهای من است که در این رشتهها دورههای آموزشی مربوطه را گذراندهام و آثاری را هم بهوجود آوردهام.
-چه درخواستی از مسئولان داری؟
از مسئولان خواهشمندم مراحل دریافت وام خوداشتغالی را راحتتر و آسانتر کنند. بارها برای دریافت این وام به سایت موردنظر مراجعه کردم ولی موفق به ثبتنام نشدم. همچنین از متولیان شهرداری و برگزارکنندگان نمایشگاههای مختلف در سطح شهر درخواست دارم که به موضوع آثار هنرمندان توجه ویژهای داشته باشند و در فراخوانها و مناسبتهای مختلف، نمایشگاههای صنایعدستی بهویژه با موضوعات جدید را در سطح شهر برپا کنند. همچنین میتوان گفت برخی فضاهای عمومی نظیر پارک کوهسنگی این ظرفیت را دارد و با توجه به اهمیت مکان برگزاری نمایشگاهها حتما باید به این مقوله هم توجه شود.
*این گزارش سه شنبه، ۷ آذر ۹۱ در شماره ۳۲ شهرآرامحله منطقه ۸ چاپ شده است.
